Początki więziennictwa w Warszawie sięgają XIV wieku, kiedy to karą było odizolowanie złoczyńców i przestępców od społeczeństwa. (...) w czasie okupacji niemieckiej były miejscem ciężkich przesłuchań, a po wojnie służyły jako "cela śmierci".Po zdławieniu powstania w getcie, niemieccy zbrodniarze przystąpili do burzenia dawnej dzielnicy żydowskiej. Wszystkie domy kolejno wysadzano w powietrze. Wszystko to, co przedstawiało jakąkolwiek wartość wywożono do Rzeszy. Następnie dzielnicę północną zamienili w morze ruin. Teren "strefy zamkniętej", otoczony murem, stał się miejscem do przeprowadzania codziennych "cichych egzekucji"."W okresie nasilonych obław ulicznych wywózki następowały tak często, że zarejestrowanie ich wszystkich przez konspirację stawało się niemożliwe. W większości wypadków nie wiadomo dokąd i w jakim celu wywożono więźniów"."29 maja 1943 r., w ruinach warszawskiego getta Niemcy rozstrzelali 530 więźniów Pawiaka, po czym ciała ofiar zostały spalone." Egzekucja wstrząsnęła Warszawą, a na jej murach zaczęły pojawiać się napisy "Pawiak Pomścimy"11 czerwca 1943 r. Himmler wydał rozkaz o utworzeniu na terenie ruin getta warszawskiego obozu koncentracyjnego, zw. "Gęsiówką". W obozie funkcjonowało komando, do zadań którego należało palenie zwłok Polaków rozstrzeliwanych w ruinach getta. Podczas spaceru odkryjemy historię o której się nie mówi. Opowiem o niewygodnych faktach Muranowa z okresu trwania II Wojny Światowej. O tym jak wymazywało się miejsca pamięci, co nie jest upamiętnione, a jest udokumentowane w źródłach historycznych i państwowych. Spacer będzie oparty również na rodzinnych wspomnieniach oraz relacji świadków.

Podczas spaceru dowiemy się m.in.
- Gdzie znajdował się "Centralniak", jak wyglądała jego historia na przełomie wieków i czy da się z niego wyrwać?
- Gdzie osadzono prezydenta Stefana Starzyńskiego nim trafił na Pawiak?
- Kto był zaangażowany w ratowanie Prezydenta Starzyńskiego i jak wyglądał tego tragiczny finał?
- Kto był pierwszym więźniem odbitym z Pawiaka podczas okupacji niemieckiej?
- Gdzie znajdowało się więzienie dla kobiet i czy można było z niego uciec?
- Gdzie zatarła się pamięć o postaci zakutej w kajdany?
- Gdzie znajdowało się więzienie sądowe, z którego droga prowadziła do Palmir?
- Gdzie znajdował się obóz koncentracyjny, jaki obszar obejmował i gdzie znajdowało się krematorium?
- Skąd wywożono na potajemne egzekucje m.in. do Magdalenki i Anina?
- Gdzie znajdował się klasztor, który stał się więzieniem i kogo w nim więziono?
- Gdzie zatarła się pamięć o pomordowanych mieszkańcach Warszawy?
- Który z bohaterów Kamieni na Szaniec trafił do obozu na Gęsiówkę i dzięki komu udało się go wyciągnąć?
- Kto został poddany brutalnemu przesłuchaniu w Pałacu Mostowskich?
- Gdzie zamordowano cichociemnych, jednego z uczestników Akcji pod Arsenałem, ojca współautorki znaku Polski Walczącej?
- Gdzie znajdowało się miejsce kaźni polskich patriotów w okresie zaboru rosyjskiego?
- Czyja matka wynosiła pod obcasem grypsy z Pawiaka?
- O czym nie usłyszymy z "obawy na krytykę"?
i wiele innych…

Spotykamy się w sobotę, 7 czerwca 2025 r., o godz. 12:00 przed Pałacem Jabłonowskich (ul. Senatorska 16).

Spacer przewidziany jest na około 2h.Za udział w spacerze nie jest przewidziana żadna opłata, natomiast jeśli uznają Państwo, że przewodnik zasłużył na napiwek (...)

Spacer poprowadzi przewodnik Warszawskiego Zaułka. Serdecznie zapraszam i do zobaczenia.